Нүүр

Үелэх систем илүү томоор хэрэгтэй юу?

Зүүдэнд орсон ололт

Оросын суут эрдэмтэн Дмитрий Менделеев энэ жагсаалтын дөрөвдүгээрт оржээ. Яагаад орох болсон үндэслэлийг нь харахад санамсаргүй гэж хэлэхэд багадахаар, харин зөнч гэвэл илүү тохирмоор ч юм шиг. Учир нь Менделеевийн үелэх систем гэж нэрлэгддэг химийн элементүүдийн хүснэгтийг зүүдэндээ харсан гэдэг.
Зарим хүн янз бүрийн зүүд зүүдэлдэг, нөгөө хэсэг нь зүүдээ огтхон ч санадаггүй. Харин шинжлэх ухааны нээлтийг зүүдэндээ үзсэн Менделеевийг азтай гэхээс өөр юу гэхэв. Ташрамд өгүүлэхэд энэ үелэх систем байгаагүй бол бидний өнөөгийн гоо сайхны бүтээгдэхүүнүүд гарахгүй байсан гэнэ лээ.


Электрон үелэх систем

Менделеевийн үелэх системийг электрон хэлбэрт оруулсан програм байна. Элментийн нэр дээр дархад тухайн элментийн тухай мэдээллэл гардаг бөгөөд химийн хичээлд хэрэгтэй л програм байна.
                                                   Татах
         

Татах

да да

Бие даалт

Бие даалт

F.CT 208

Одоогоор бичлэггшүй байна

Танилцуулга

Бугат овогт Очирын Отгонтуул

МТС-ийн ХТС-ын Органик бус ба шинэ материалын  технологийн профессорын багийн ахлах  багш, гидрохими, хүрээлэн буй орчны хими, биогидрометаллургийн чиглэлээр судалгааны ажил гүйцэтгэдэг.

Бүтээл:

-Ном сурах бичиг, гарын авлага -4

- Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл -8

- Тезис, хэвлэгдсэн илтгэл – 16

- Үйлдвэрлэл, практикт шилжүүлсэн бүтээл -3

- Удирдсан магистрын ажил -3

F.CT 109

Одоогоор бичлэггүй байна

Бүтээл

• Ном, сурах бичиг, гарын авлага
• Эрдэм шинжилгээний илтгэл, өгүүлэл
• Үйлдвэрлэл, практикт шилжүүлсэн бүтээл

Ном, сурах бичиг, гарын авлага

                                                                                                         

1. Ерөнхий химийн лабароторийн ажлын гарын авлага / Ж.Надмид,     И.Сүхбаатар, Г.Хишигт, О.Отгонтуул `  –УБ.: ШУТИС –ийн хэвлэлийн үйлдвэр, -2009. - 44х.

           

2. Ерөнхий ба органик бус химийн бодлого, дасгал, тестийн хураамж / И.Сүхбаатар, Г. Хишигт, Ж.Надмид, О.Отгонтуул, А.Сарнай, С.Цэнд-Аюуш, Б.Батцэцэг. –УБ.: ШМЭ хэвлэлийн газар.  -2007. -9.5 х.х

Үйлдвэрлэл, практикт шилжүүлсэн бүтээл

1.      Зэсийн бага агуулгатай хүдрээс биогидрометаллургийн  аргаар зэсийн баяжмал  гарган авах” Патент , 1998. -Гэрчилгээ 1414

2.      “Металлын биогеотехнологи” (1994-1996),  “Биогидрометаллурги” (1997-1999)    зэрэг төслүүдэд гүйцэтгэгчээр ажилласан болно.

Эрдэм шинжилгээний илтгэл, өгүүлэл

1. Biodissolution of chalcopyrite and copper concentrates /. Davaasuren S, Otgontuul O // Japan-Mongolia ecological studies committee Japan Ecology Foundation. -2000. -P. 79-87

2. Хангал голын ай савын гадаргын усны хими-биологийн бохирдол /О.Отгонтуул, И.Сүхбаатар, Д.Дорж, Н.Батсүх // Монголын байгаль орчин ба технологи. олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэлийн эмхтгэл. -УБ., -2002. -Х.199-203.

3. Эх орны эрдэс түүхий эдэд хийсэн биогидрометаллурийн судалгаа / С.Даваасүрэн, Д.Дорж, Б.Алтаннавч, О.Отгонтуул, Б.Оюунчимэг // Монгол улс тогтвортой хөгжил химийн шинжлэх ухаан, олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурлын илтгэлийн эмхтгэл. –УБ., -2002. -Х.11-14.

4. Biohydrometallurgical study on copper / Davaasuren S, Dorj D, Otgontuul O, Perlee-Oidov A // The second international conference on chemical investigation and utilization of natural resources. -2003. -P.114

5. Хангал голын усны бохирдолтын судалгаа / О.Отгонтуул, Н.Батсүх, Д.Дорж // Геологийн ЭШ, сургалт арга зүйн сэтгүүл. -УБ., -2005  -№.  - Х.105-110

6. Эрдэнэтийн УБҮ -ийн хаягдал “Цагаан тоос” –ны химийн ба эрдсийн найрлагыг рентгенфлуоресценцийн болон рентгендифракцийн аргаар судалсан дүнгээс / О.Отгонтуул, Ж. Бүдсүрэн, Г.Батдэмбэрэл, И.Сүхбаатар, Д.Дорж // ШУТИС. ЭШБ. -2005. - №1/71. -Х. 216-222

7. Төмөртийн овооны цайрын анхдагч хүдрийн химийн ба эрдсийн найрлагыг рентгенфлуоресценцийн болон рентгендифракцийн аргаар судалсан нь / С.Мөнгөнчимэг, О.Отгонтуул, И.Сүхбаатар, Г.Батдэмбэрэл, Ж.Ууганцэцэг,// ШУТИС. ЭШБ. - 2008. - №4/101. -Х. 20-25

8. “Comparative study on bioleaching of some precious and non-ferrous metal ores in Mongolia”/ Davaasuren S., Dorj D., Perlee-Oidov A., Altangerel A., Otgontuul O//Chemistry and food safety -2008, Proceedings of 3^rd International Symposium  in Chemistry, October 02-04, 2008. Ulaanbaatar, Mongolia. P.89

9.      ‘Mineral compositions and crystal structural studies in zinc concentrate of the Tumurtiin Ovoo’ / О. Оtgontuul, S. Mungunchimeg, I. Sukhbaatar, G. Batdemberel, J. Uugantsetseg // Institute of chemistry and chemical technology. Annual scientific reports -№10(36). -Х. 95-99.

10. “Biodissolution feature of halcopyrite by Thiobacillus ferrooxidans at high and low temperatures” / Davaasuren S., Dorj D., Altangerel A., Otgontuul O //Green Chemistry and advanced technology-2010, Proceedings of 4^rd International Conference  on  Chemistry, October 07-09, 2010. Ulaanbaatar, Mongolia. P.179

11. Хангал голын усны химийн найрлага, шинж чанарыг техноген тогтолцооны үйлчлэлээс хамааруулан судласан дүнгээс /О.Отгонтуул, Н.Батсүх, Д:Дорж // ШУТИС. МТС. ЭШБЭ- 2010. - №/2114. -Х. 173-177

F.CT 108

Ерөнхий хими 1              3 кредит

1.Зорилго:    

МТС- ийн  Химийн технологийн салбарын I  курсын мэргэжлийн ангийн оюутнууд F.CT108  кодтой Ерөнхий хими-1 хичээлийг үздэг. Энэхүү ерөнхий хими-1 хичээлээр химийн шинжлэх ухааны үндсэн ойлголт, гол хуулиуд, атом молекулын бүтэц, химийн урвал явагдах механизм, ус, уусмалын шинж, исэлдэх- ангижрах урвал, цахилгаан химийн процесс, комплекс нэгдлийн хими зэрэг  химийн онолын үндсэн ойлголтын тухай үзэж судалдаг.

2.  Ашиглах ном, сурах бичиг:

1. Глинка Н. Л.   Общая химия. - Л.: Изд-во “Химия”. 1977.

2. Ахметов Н. С.  Общая и неорганическая химия.  - М.: Изд-во “Высшая школа”.1981.

3. Б. Баатарсүх ба бусад.  Хими. –УБ.: 2007.

4. С. Дондог., Д. Дорж. Ерөнхий органик биш хими.   –УБ.: 1987.

5. Угай Я. А.  Общая и неорганическая химия. - М.: Изд-во “Высшая школа”.1997.

           6. Games E. BRADY

                         GENERAL  CHEMISTRY.

                           Principles and structure   

                         JOHN WILEY & SONS.       1990.   New York Chichester  Brisbane Toronto Singapore

            7. Games E.BRADY

                         GENERAL  CHEMISTRY.

                           Principles and structure   Fifth Edition  1990.

            8. Kenneth W.Watkins, Student Study Guide-Chemistry. USA, “McGraw-Hill”. 1998. 

 9. WWW. Yandex. Ru. // Учебные материалы. Химия для всех. Общая химия.

3.      Бие даалтын сэдэв, даалгавар:

                                                                                                                         Оюутны овог                                     анги                              код

СТ108 Ерөнхий хими-1 хичээлээр оюутны бие

дааж хийх ажлын төлөвлөгөө

№	Сэдвийн нэр	Бие  дааж бодох бодлогын вариант	Гүйцэтгэж дуусгах сүүлийн хугацаа	Авбал зохих оноо	Багшийн гарын үсэг
1.	Химийн үндсэн ойлголт,  гол хуулиуд	Сэдвүүдийн дагуу багшаас өгсөн вариантын бодлогуудыг З.Е. Гольбрайх “Сборник задач и упражнений по химии” -М., “Высш. школа” 1984 г  номоос бодож шалгуулах	X/12, X/13	5
2.	Атомын бүтэц, химийн холбоо		X/26, X/27	5
3.	Термохими,Термодинамик, Химийн кинетик, тэнцвэр		XI/9, XI/10	5
4.	Электролит ба электролит биш уусмалын шинж чанар		XI/23, XI/24	5
5.	Исэлдэн ангижрах урвал, Цахилгаан химийн процесс		XII/7, XII/8	5

  ЖИЧ:

1.         Бодлогын өгүүлбэрийг зөв орчуулж, бодлогын дугаар, өгөгдөл,  бодолтыг нарийн дэс дараалалтай бичиж, хийх

2.        Бие даалтын ажлыг сэдвийн дагуу хугацаанд нь багшид тооцуулах

3.        Шалгах хугацаа дууссаны дараа нөхөн шалгах боломжгүйг анхаарах

СТ108 Ерөнхий хими-1

Вариант	СЭДЭВ,  ХУУДАС БА БОДЛОГЫН ДУГААР
	1	2	3	4	5
1	8-18, 6-2, 10-45, 18-96	39-272, 67-358, 50-293	75-374, 86-411, 89-423	96-445, 101-485, 114-526	147-599, 162-640
2	8-19, 6-3, 10-46, 18-97	39-273, 67-359, 50-294	75-375, 86-412, 89-424	96-446, 101-486, 115-527	148-600, 162-641
3	8-20, 6-4, 10-47, 18-98	39-274, 67-360, 50-295	75-376, 86-413, 89-425	96-447, 103-487, 115-528	148-601, 162-642
4	8-21, 6-5, 10-48, 18-99	39-27, 67-361, 50-296	75-377, 87-414, 90-426	96-448, 103-488, 115-529	149-602, 162-643
5	8-22, 6-6, 10-49, 18-100	39-276, 67-362,50-297	75-378, 87-415, 90-427	96-449, 104-489, 115-530	149-603, 163-644
6	8-23, 6-7 , 10-50, 18-101	39-277,68-363, 50-298	75-379, 87-416,90-428	96-450, 104-490, 115-531	150-604, 163-645
7	8-24, 6-8, 10-51, 18-102	39-278, 68-364, 50-299	75-380, 87-417, 90-429	96-451, 104-491, 115-532	150-605, 163-646
8	8-25, 6-9, 10-52, 18-103	46-279,68-365, 50-300	75-381, 87-418, 90-430	96-452, 104-492, 115-533	151-606, 163-647
9	8-26, 6-10,  10-53, 18-104	46-280, 69-366, 50-301	75-382, 87-419, 90-431	96-453, 104-493, 115-534	151-607, 163-648
10	8-27, 6-11,  10-54, 18-105	46-281, 69-367, 50-302	75-383, 87-420, 90-432	96-454, 104-494, 115-535	152-608, 163-649
11	8-28, 6-12, 10-55, 18-106	46-282, 69-368, 51-303	75-384, 87-421, 90-433	96-455, 104-495, 115-536	152-609, 163-650
12	8-29, 6-13, 12-56, 18-107	46-283, 69-369, 51-304	75-385, 87-422, 90-434	96-456, 104-496, 117-537	154-610, 163-651
13	8-30, 6-14,  12-57, 18-108	47-284, 69-370, 51-305	75-386, 87-414, 90-435	96-457, 104-497, 117-538	155-611, 168-652
14	8-31, 6-15, 12-58, 18-109	47-285, 69-371, 51-306	75-387. 87-415, 91-436	97-458, 104-498, 117-539	156-612, 168-653
15	8-32, 6-16, 12-59, 19-110	47-286, 69-372, 51-307	76-388, 87-416, 91-437	97-458, 104-499, 177-540	156-613, 168-654
16	8-33, 6-17,  13-60, 19-111	47-287, 69-373, 51-308	76-389, 87-417, 91-438	97-460,104-500, 117-541	157-614, 168-655
17	8-34, 6-10, 13-61, 19-112	47-288, 67-358, 51-309	76-390, 87-418, 91-439	97-461, 104-501, 118-542	158-615, 168-656
18	8-35, 6-11, 13-62, 19-113	47-289, 67-359, 51-310	76-391, 87-419, 92-440	98-462, 104-502, 118-543	158-616, 168-657
19	8-36, 6-12, 13-63, 19-114	47-290, 67-360, 56-311	76-392, 87-420, 92-441	98-463, 108-504, 118-544	158-617, 168-658
20	8-37, 6-13,  13-64, 19-115	47-291, 67-361, 56-312	76-393, 87-421, 93-442	98-464, 108-505, 118-545	158-618, 168-659
21	9-38, 6-14,  13-65, 20-116	47-292, 67-362, 57-313	76-394, 87-422, 93-443	98-465, 108-506, 118-546	158-619, 168-660
22	9-39, 6-15, 13-66, 20-117	64-340, 39-272, 57-314	76-395, 86-411, 93-444	100-466, 108-507, 118-547	158-620, 168-661
23	9-40, 6-16, 13-67, 20-118	64-341, 39-273, 57-315	75-379, 86-412, 89-423	100-467, 108-508, 118-548	158-621, 168-662
24	9-41, 6-17,  13-68, 20-119	64-342, 39-274, 57-316	76-397, 86-413, 89-424	100-468, 108-509, 118-549	158-622, 168-663
25	9-42, 6-2, 13-69, 21-120	64-343, 39-275, 57-317	76-398, 87-422, 89-425	100-469, 108-510, 118-550	158-623, 170-668
26	9-43, 6-3, 13-70, 21-121	64-344, 39-276, 57-318	76-399, 87-421, 90-426	100-470, 108-511, 118-551	158-624, 170-669
27	9-44, 6-4, 13-71, 21-122	64-345, 39-277, 57-319	77-400, 87-420, 90-427	100-471,108-512, 118-552	158-625, 170-670
28	15-85, 6-5, 13-72, 21-123	64-346, 39-278, 57-320	77-401,87-419, 90-428	100-472, 108-513, 118-553	158-626, 170-671
29	15-86, 6-6, 13-73, 21-124	64-347, 46-279, 57-321	77-402, 87-418, 90-429	100-473, 108-514, 118-554	158-627, 170-672
30	15-87, 6-7, 13-74, 21-125	66-348, 46-280, 57-322	77-403, 87-417, 90-430	100-474, 114-515, 118-555	158-629, 173-673
31	15-88, 6-8, 13-75, 21-126	66-349, 46-281,57-324	77-404, 87-416, 90-431	100-475, 114-516, 118-556	158-630, 173-674
32	16-89, 6-9, 13-76, 21-127	66-350, 46-282, 57-325	77-405, 87-415, 90-432	100-476, 114-517, 118-557	162-631, 173-675
33	16-90, 6-10, 14-77, 21-128	66-351, 46-283, 57-326	82-406, 87-414, 90-433	100-477, 114-518, 118-558	162-632, 173-676
34	16-91, 6-17, 14-78, 21-129	66-352, 47-284,57-327	82-407, 86-413, 90-434	100-478, 114-519, 114-526	162-633, 173-677
35	16-92, 6-16, 14-79, 22-131	66-353, 47-285, 57-328	82-408, 86-412, 90-435	100-479, 114-520, 115-536	162-634, 174-678
36	16-93, 6-15, 14-80, 22-132	66-354, 47-286, 57-329	82-409, 86-411, 91-436	101-480, 114-521, 115-535	162-635, 174-679
37	16-94, 6-14, 14-81, 22-133	66-354, 47-287, 61-330	82-410, 87-420, 91-437	101-481, 114-522, 117-540	162-636, 174-680
38	16-95, 6-13, 14-82, 22-134	66-355, 47-288, 61-331	75-379, 87-421, 91-438	101-482, 114-523, 117-541	162-637, 174-681
39	8-35, 6-12, 14-83, 22-135	66-356, 47-289, 61-332	75-379, 87-422, 91-439	101-483, 114-524, 118-561	162-638, 174-682
40	15-88, 6-11, 14-84, 22-136	67-357, 47-290, 61-333	77-402, 87-419, 92-440	101-484, 114-525, 118-562	162-163, 174-683

                                                                                                                                                                       1

ЖИЧ:   Өгөгдсөн дугааруудын эхний тоо нь хуудасны дугаар ба сүүлийн тоо нь бодлогын   дугаар болно

                                                              Боловсруулсан  багш                            O.Отгонтуул